ز داننده کشور به رامش بود

دکتر محمّدجعفر یاحقی 

ما در این سرزمین به خیلی چیزها نیاز داریم، از جمله به شاهنامه. هم به محتوای شاهنامه هم به تجربیاتی که از آن به دست می‌آید؛ تجربیات ارزنده‌ای از روزگار گذشته و انسان‌های فرهیخته، تجربیاتی که به قیمت زیادی برای نیاکان ما تمام شده، و بسیار هم مغتنم است و ما می‌توانیم به شکلی نوین از آن‌ها استفاده کنیم و به‌صورت داده‌های امروزی درآوریم و معنای نوین آن را آشکار سازیم. در این صورت است که همه چیز می‌تواند فایده‌مند باشد.

 وقتی می‌گوییم «حکمت در شاهنامه»، معنای وسیع و گستردۀ آن در نظر است. ما در زندگی عملی از بسیاری از آموزه‌هایی که در این کتاب نهفته است، می‌توانیم بهره‌مند شویم، به شرط اینکه آن‌ها را امروزی کنیم؛ به شرط اینکه با زبان و نگاه امروز مطرح شود تا برای همه قابل فهم باشد. به‌عنوان مثال آموزه‌های سودمندی در این کتاب است که می‌شود در زندگی آن را به کار بست. آن‌قدر که شاهنامه به صلح دوستی و زندگی مسالمت‌آمیز و انسانی اشاره می‌کند، زبان امروز هم هست و ما امروز هم به این آموزه‌ها نیازمند هستیم؛ یعنی لازم است بدانیم چگونه با دیگران زندگی کنیم. هر چند در این زندگی جنگ و حماسه در گذشته‌ها نقش پررنگ‌تری داشته است امّا امروز جنگ معنای دیگری دارد. امروز جنگ فرهنگی و رقابتی مطرح است، امروز دیگر دست به اسلحه بردن و جنگ فیزیکی مدّنظر نیست. در روزگار ما نبردِ اندیشه مطرح است و اگر ما بتوانیم این مطلب را به این صورت بیان کنیم، به نظر من می‌تواند مهم باشد.